نوع مقاله : مقاله پژوهشی
نویسنده
گروه علوم سیاسی، واحد اهواز، دانشگاه آزاد اسلامی، اهواز، ایران
چکیده
هسته اصلی و پایدار اندیشه های ماکس وبر و شهید مطهری عقلانیت است. هر چند عقلانیت در اندیشه های وبر مفاهیمی چون ابزاری، عرفی، هدف داری و بوروکراسی را معنا می دهد ولی با عبور از خوانش پارسونزی، بر اساس سوبژکتویسم کانتی امری برساخته است. یعنی انسان واقعیت را نه در مطابقت با واقع بلکه باید معنای آن را بیافریند؛ چرا که هیچ پدیده فرهنگی پیشینی وجود ندارد و معرفت براساس ربط ارزشی – ارزش در جایگاه استعلایی– بوجود می آید؛ بنابراین کلیه حوزه های اندیشه و اخلاقیات را شامل می شود فلذا مبنای اندیشه های پست مدرن است. همچنین عقلانیت در تفکرات شهید مطهری، بُعد وسیعی چون وحیانی، قدسی و قرین شرع بودن را معنا می دهد که از ابزارهای گوناگونی چون تجربه، وحی، نقل و عقل بهره می برد. و چون توانسته است به حوزه های مختلف ابعاد اجتماعی انقلاب جامعیت بخشد مبنای ایدئولوژیک انقلاب اسلامی است. در این مقاله از روش تحقیق کیفی استفاده شده و روش تجزیه و تحلیل داده ها بصورت توصیفی است. نتیجه ای که به دست آمد این است که عقلانیت در اندیشه های وبر بر اساس ادراکات اعتباری و نه ادراکات حقیقی در منظومه فکری شهید مطهری قابل فهم و تحلیل است.
کلیدواژه‌ها
)